ADLÎ TIP
R E F A K A T L I İ N T İ H A R L AR
(Eşli veya Eşdeşli İntiharlar)
Prof. Dr. Adnan ÖZTÜREL
A. U. Tıp ve Hukuk Fak.
Adlî Tıp Öğretim Üyesi


Refakatti, eşli veya eşdeşli intiharlar, tarihin çok eski zamanlarınden
beri gözlenmiş vakaları oluşturmaktalardır. Eski yazarlar bu tip
intiharlara müşterek veya birlikte intihar ismini de vermişlerdir. Bir
kişinin intiharından önce, ölümle sonuçlanan veya ölüm olmıyan, diğer
bir olay bulunur. İntihar olayına, başka kişi veya kişiler de katılırlar
(1, 4, 7, 12).
Refakatti intiharlar çeşitli şekillerde yapılmaktadır. Genellikle bir
kişi diğer bir kişiyi öldürdükten sonra, kendisi de intihar eder. İntihar
iki kişi tarafından, birlikte yapılabilir. Ender olarak aynı anda, iki kişi
birbirine karşılıklı tabanca çekip öldürürler. Bu tip intiharlar bir çok,
yayınlara, konu teşkil etmişlerdir. Romeo Juliette, Mayerling Faciasında
eşli intihar örnekleri bulunmaktadır. Genellikle cinayet gibi görünen,
bir eylem, cinayete ibenzemeyebilir. Bu konuda önemli olan bir husus,
basının, bu olaylara geniş bir şekilde yer vermesidir. Seri halinde oluşan
vakaların, birbirlerine etkileri olup olmadıkları, üzerinde çok durulmaktadır.
Bu vakalarda birden fazla kişinin ölmeleri veya olaya karışmaları,
duruma dramatik bir görünüm vermektedir. Bu etüdde tarafımdan
gözlenen üç olgu bildirilecek, vakaların Adlî Tıp bakımından değer
ve özellikleri üzerinde durulacaktır (2, 3, 4, 5, 13, 14, 19, 23).
VAK'A 1: 1980 yılı Haziran ayında oluşan bir olayda, bir gece
4 kişi evde ölü bulunmuştu. A.S.K. isimli, 37 yaşındaki Operatör Doktor
olan bir kişi, bir gece Akıl Hastalıkları Uzmanı olan A.S.K. isimlTkarısı
ve 4 ve 6 yaşındaki kızlarını, öldürdükten sonra, kendisi de intihar etmiş,
olay bir cinayet kuşkusunu uyandırmıştı. H.N.K. ismindeki, A.S.K.'nin
karısı, boynundan ve karnından, iki adet av tüfeği yarası almıştı. 152
422 PROF. DR. ADNAN OZTÜREL
cm. boyunda topluca yapılı bir kadındı. Boyundaki yaranın 3, 6, 7 nci
kaburgalar, iç uçlarını parçaladığı, gırtlak ve damarları, omuriliği de
harap ettiği gözlendi Bu kısımdan çok kanama olduğu izlendi. Karna isabet
eden yaradan, karaciğer, sağ böbrek, barsakların müteaddit yaralarla
parçalandıkları, organ yaralarının çok ağır nitelikte bulundukları,
çok kanama yaptıkları, atışın 75 -150 cm. den daha uzak bir mesafeden
ve karşıdan yapıldığı, ölümün, organlardaki harabiyet ve kanama sonucunda
oluştuğu kanısına varılmış, cesette cebir, şiddet delili bulunmamış,
cinsel temas saptanmamıştır.
A. K. ismindeki 6 yaşındaki kız çocuğunun, göğüs üst tarafından av
tüfeği ile yaralandığı, atışın önden ve 75 -150 cm. den daha uzak bir
yerden yapıldığı, her iki akciğer üst loblarının ve kalp ile büyük damarların
parçalandıkları, organ harabiyeti ve kanamadan öldüğü kanısına
varılmıştır.
Dört yaşındaki P.K. ismindeki kız çocuğunun, göğüs kemiği üst kısmından
av tüfeği ile yaralandjğı, atışın 75 -150 cm. den daha uzak bir
yerden yapıldığı, karşıdan atıldığı, her iki akciğerin ve kalp üe büyük
damarların parçalandıkları, ölümün organ harabiyeti ve kanama sonucunda
oluştuğu kanısına varılmıştır.
A.S.K. nin 175 cm. boyunda, atletik yapılı, arkadaşları, hastaları ve
çevresindeki dostlarınca sevildiği bildirilmekle beraber, karısı ile geçinemedikleri,
biraz sinirli bir kimse olduğu, geçimsizlikte kabahatin büyük
kısmının kocasında olduğu öğrenilmiştir. Geçimsizlik boşanma ile
sonuçlanmıştır. Boşanma karan henüz mahkemeden alınmamıştır. Karı
- koca geçimsiz ve boşanma kararlarına varmakla beraber, kadın müteaddit
defa kocasının evine çocuklarını alarak ziyarete gitmektedir.
Olay günü böyle bir ziyaret için kocasının, Ankara'nın K.D. semtindeki
B sokağında bulunan evine, iki çocuğu ile birlikte gitmiştir. Silah sesleri
gece saat 22.30 da komşularca duyulmuş ve polise haber verilmiştir.
Anarşik olayların o sırada fazlalığı, ilk anda cinayet düşündürmüştür.
A.S.K. önce boynunda sağ yan tarafında birisi 10 cm. deri altına kadar
uzanan, üzerinde 7 adet tereddüt çizgisi bulunan bir kesici araç yarası
ve bu yaramn hemen üstünde çok düzeysel nitelikli ikinci bir kesici
araç yarası bulunmuş, çene alt yanında 4 cm. çapta, av tüfeği saçma
tanelerinin ve patlamanın husule getirdiği parçalı yara, çene kemiği kırığı,
yara üst kısmında 3 adet saçma tanesi deliği bulunmuş, çene sol
taraf kemiğinin de parçalandığı, kemik kırıklarının ve saçma tanelerinin
yüz derisinde birçok parçalı yara husule getirdiği, her iki göz altında
* I ı p - ! l l " i ' »IIllMI i<««ıH4ll| IM >H*|P- |tWM<»l * t i l ».I !l INI • j | . ^ | | p mŞkl '«
REFAKATLİ İNTİHARLAR 423
ekimoz oluştuğu gözlenmiştir. A.S.K. nin önce kesici araçla kendini boğazlamaya
teşebbüs ettiği sonra yüzünün sağ tarafına av tüfeğini dayayarak
sıktığı, ölümün, av tüfeği yarasına bağlı olduğu, boyun sağ tarafına
dayanan silahın sağdan sola, hafif soldan aşağıya yönlü olarak ve
bitişik şekilde ateş edildiği, yüzün parçalandığı, boyun sol tarafındaki damar
sinir paketinin parçalandıkları, travma ve kanama şoku sonucu
ölümün oluştuğu kanısına varılmıştır. Olayın adlî soruşturma ve otopsi
bulgularına nazaran intihar olabileceği kanısına varılmıştır. Olayın reaktif
mahiyette alkol ve ruhsal denge arızası nedeniyle oluşturulduğu,
vakanın cinayet olamıyacağı kararına varılmıştır.
VAK'A II : Ankara Emniyetinde polis memuru olarak çalışan
S.E. 1979 yılında Ekim ayında bir gece 10 raddelerinde karısını beylik
tabanca ile yaralamış sonra kendini de aynı tabanca ile başından vura-,
rak intihar etmiştir.
S.E. adındaki karısı 1.60 cm. boyunda, 35 yaşlarında kumral, şişman
yapılı bir kadın olup 25 - 30 cm. den daha uzak bir mesafeden tabanca
mermi çekirdeği ile yaralanmış, mermi çekirdeğinin ağızdan, kafa alt
tarafını parçalayıp, kafa içinde kaldığı, fazlaca kanama oluşturduğu,
ölümün kanama ve travma şoku sonucunda meydana geldiği, yaralanmadan
sonra, kocasından daha uzun bir süre yaşadığı kanısına varılmıştır.
Polis memuru S.E. 35 yaşlarında 1.74 cm. boyunda, ailetik zayıf yapılı
olduğu gözlenmiştir. Fazla miktarda alkol aldığı, geçimsiz olduğu,
çocuğu olmadığına çok üzüldüğü, karısı ile bu yüzden sık sık tartıştığı,
asabı, kardeşlerinin en sinirlisi olduğu, mesleği nedeniyle ölüm korkusu
çektiği, her gün sabah evden çıkarken «Belki bu akşam öldürülür eve
dönmem» dediği, karısını çocuk olmamasına rağmen sevdiği ve çok kıskandığı,
iyi kalpli olduğu, tanıdıklarına birçok iyilik yaptığı, anarşik
olayları lanetle andığı, genel kültürünün fazla olmadığı, sık sık intihardan
bahsettiği, amirlerine hürmetkar olduğu, verilen emirleri itirazsız
yerine getirdiği, yakınlarından öğrenilmiştir. Olay günü içkili bir halde
eve geldiği, karısıyla tartıştığı, onu tokatladığı, tartışmanın komşularınca
duyulduğu, bugün evemi ahp yattın, neden yemek hazır değil, diye
bağırdığı, sonra bir tabanca sesi duyulduğu, aradan bir süre geçtikten
sonra ikinci bir tabanca atışı duyan komşuların, durumu karakola
haber verdikleri, yapılan soruşturma evrakından öğrenilmiştir.
S.E. karısına ateş ettikten, tahminen 10 -15 dakika sonra başına bitişik
ateş edip kafası parçalanarak ölmüştür. S.E. nin nevrotik yapıda
424 PROF. DR. ADNAN ÖZTÜREL
alkolün depressiv reaksiyonel belirtileri, kıskançlık duyguları tartışma
etkisi altında karısını öldürdüğü ve sonra intihar ettiği, olayın cinayet
olamıyacağı kanısına varılmıştır.
VAK'A III : Uzun süre psikoz manyak depressiv tedavisi olan H.Ö.
45 yaşında olup 3 çocuğu vardır. Karısı 40 yaşında, becerikli bir ev kadınıdır.
H.Ö. elektrik teknisyenidir. Karısı lise mezunudur. Hastalık nedeniyle
aile tartışmaları olmakta, tartışmalara çocuklar da karışmakta,
babalarını küçük düşürecek sözler söylemektedirler. H.Ö. bir gün işinden
eve erken geliyor. 1958 yılı tatlı bir ilkbahar günüdür. Bir süre balkonda
oturup, komşularla konuşup içeri giriyorlar. Akşam üzeri 18 ya
şındaki büyük kızı okuldan eve geldiğinde, kapı zilini çalmasına rağmen
apı açılmayınca komşularla birliktekapıyı zorlayıp, kırıp içeri girerler,
anne ve babalarını mutfakla ölü bulurlar. Otopside, M.Ö. adındaki kadın
boğazının ekmek bıçağıyla kesildiği ve kanamadan öldüğü saptanır.
H.Ö. ismindeki elektrikçinin ise havagazı ile intihar ettiği anlaşılmıştır.
Devamlı psikoz manyak depressiv tedavisi gören bir kişinin ruhsal durumu
nedeniyle, kuvvetli ihtimalle bir depresyon melankolik krizi esnasında
karısını öldürüp, sonra intihar ettiği teşhisine varılmıştır.
Gözlemlerin Nitelikleri: Refakatli intihar olaylarında yapılan özel
araştırmalarında, Otoagresivite, Heteroagresivite, olay kahramanları
arasındaki ilgi, hiddet, aşk, nefret duyguları, çevre durumu, genel davranış
«compoFternet victimolo>gique», olayı açığa çıkarıcı nedenler olarak,
bir veya birkaç neden bulunmaktadır. M. Millet ve arkadaşlarının
yayılnadıkları üç vakanın ve literatürden topladığım, diğer yedi vakanın
hepsinde oto ve hetaroagressiv nitelik bulunmuştur. Aynı olgularda paraziter
bağlılık, aktif kişilerde, pasif kişilere nazaran 9/10 oranında gözlenmiştir.
Genellikle aktif kişi, mağdurunu, ölüme sevkettiği kişi veya
kişileri çok sever. Bazı araştırmaların 9/10'unda, aktif kişide aşk ile
birlikte, hakir görme, küçük görme hali bulunmaktadır. Aktif kişide,
hiddet oranı % 20'yi geçmemektedir. Mağdurun, yani pasif kişinin, intihara
sürüklenenin veya öldürülenin ruhsal, psikolojik etüdleri ve aktif
kişinin aile bireyleri, komşular, dostlar, bölge idarecileri, tedaviyi yapanlar,
güvenlik kuvvetleri, din adamları da olayla ilişkili olabilirler.
Bunların olaya karışma şekline göre, olay çabuk olarak aydınlanır veya
içinden çıkılamıyacak durumda olabilir (6, 8, 9, 10, 11).
Psikopatolojik Bakımdan Refakatli intiharlar •
Bu vakalarda üç etkili faktör saptanmıştır (15, 16, 17, 18):
REFAKATLİ İNTİHARLAR 425
1 — Eşdeş intiharda, önceden olayla ilgili bir bağ olduğu, bu bağın
belirsiz bir nitelikte bulunduğu gözlenmiştir.
2 — Agresivite, oto ve hetero agresivite (kendine ve başkalarına
bağları), önemli derecede bulunabilir.
3 — Özel koşullar, eyleme geçişi kolaylaştırmaktadır.
1 — Psikopatolojik bakımdan refakatli intiharlarda, öldürülen kişi
ile, intiharı düzenliyenler arasında üç tip ilgi, bağlantı bulunduğu sap
tanınıştır. Bağlantılı eylem, otonom relativ (otonomi relative)^ önemsiz,
pasif bağlantılı, ergin bir kişi effektivitesinin, bu vakalarda, tam değerde
veya yeterli olduğu gözlenmiştir. Önemli olan bir husus, orijinlerinden
sapmadan, kişi bağlantılarını tayin etmektedir. Bu kişilerde içe dönüklük
ile birlikte bulunmaktadır. Başkaları ile otonom bir şekil üzerinde
münasebete girmektedir. Başkalarının otonomisine ise saygı göstermektedir.
Karninle ilişki kurarsa ona saygı duymaktadır. Böyle bir kişi
bir an içinde başkasının ölümünü arzu etmektedir. Belki dengesizlikle
ölüme razı olan, ölümden kurtularak geriye dönen kişi, yaşama devamı
isteyebilir. Önceden hiçbir program yapılmamıştır.
2 — Çok yakınlık ve kuvvetli bağlantı olan (Füzionel, Perçinli) eşdeş
intiharlar : Bu tip intihar normal ve yeni doğmuş çocukların anneleri
tarafından yapılmaktadır. Daha önce önem verilen bir kişi obje olarak
alınır. Yalnız ağır psikoz hali (çocuk psikozu, şizofreni ve ergin kişi psikozları)
arızalar halinde bulunabilirler. Bunun içindir ki bazı
melankolikler, kişiyi kendisi ile birlikte intihara götürürler. Kişi ve obje
birlikte ölürler. Parricide (çocuk öldürme) rüyaları, şizofreniler görülmektedir.
3 — Gözlemlerin büyük bir kısmında kadınlarda analitik (analitique)
bağ tipi, zayıf şekilde bağlantı söz konusudur. Bu tip, psikanalistler tarafından
paraziter tip olarak isimlendirilmiştir. Diğer kişinin bu bağlantıya
gereksinimi bulunmamaktadır. Füziyonel bağlantıda olduğu gibi bir bağlantı
vardır. Fakat kişi bu şekil bağlantıda içe dönük değildir. Objesi
hakkında deneyi vardır. Karşıt ve iki şekilde nitelenen bir istek bulunmaktadır.
Bu tip bağlantı niteliği, şüphesiz birçok kişide vardır. Gözlemlerde
olduğu gibi, obje hakkında kuvvetli bir ambivalans, iki görüş vardır.
Zira bunlar başkalarına zor tahammül ederler. Bağlantı kuvvetli ise.
objeyi kaybetmekten çekinirler. Anaklit (anaclite) asıl eylemci kişide,
büyük bir kıskançlık vardır. Hırslı, hiddetli veya aşağılanma ve nefret
duyguları aynı derecede bulunan bir nitelik gözlenir. Çünkü objesini, de
426 PROF. DR. ADNAN ÖZTÜREL
ğersiz, kaybolmuş, harabiyet halinde bir nitelikte görür. Oto ve hetero
agresivite davranışı da çıkmaktadır (24).
İntiharla Birlikte Agresivite - Oto ve Hetero Agresitive:
Uzun zamandan beri bilinen husus eşli intihar davranışında, Hetero
agresivitenin niteliğinde başkasına saldırı halinin bulunduğudur. Örneğin,
kişi çok büyük düşman kabul ettiği birisinin kapısı önünde, intihar etmekte,
böylece durumu, objeye ve çevredeki halka da açıklamış olmaktadır.
Aynı şekilde adam öldürme, başkasını yoketmek için yapılmışsa, kapı önü,
oto agresivite için seçilen yerdir. Ochonisky'nin dediği gibi obje ile bağlantı,
objeyi duygusuz olarak birleştirir. Tartışma, mücadele birinin ölümü
ile sonuçlanmamaktadır. Ekseriya, önce parricid veya homosid yapılmaktadır.
Van Caneguem, aşk kıskançlığından mütevellit, yapılan, öldürme
olaylarının % 35'inde intihar fikri bulunmaktadır. Bunların % 15 oranında
olanları başarılı olamamaktadır. Agresivitenin 1/3 vakasında, cebir
şiddet hareketleri vardır. Sonuncu olan bu analitik bağlantı da, ekseriya,
saldırıda bulunan kişi yaşamaya devam etmektedir. Agresivite öğeleri,
zincir halkaları gibi birleşmektedirler (25, 26).
Kızmak ve Nefret Etmek :
Bu iki terim çok defa karştırılmaktadır. Nefret (haine), uzun sürede
oluşan ve gerçekleşen, füziyonel veya analitik bir ortamda hissedilmektedir.
Nefret, başkasının yıkıhtılı bir şekilde kabullenme duygusudur. His
çok defa, kendi kendini de tahriple sonuçlanmaktadır. Düşmanı temsil
eder, düzenli obje kaybolmaktadır. Gözlemler, bu durumu genellikle doğrulamaktadır.
Hiddet halinde bir seyirci gereksinimi duyulur. Gerçekten
istekle, kendi kendine karşıt bir kitle yaratmaktadır. Bu his baskasım
küçük görmesini sağlar, «Ben seni dövecek ve üstünlüğümü göstereceğim
» hissini açığa vurmaktadır. Hiddet halinde başkasını öldürmek isteği
yoktur. Ölçü kaçırılırsa, ölüm de olabilir (27).
Birlikte İntihar ve Eylemin Yapılma Şekli:
L. Millet ve arkadaşlarının, gözlemlerinden, ikisinden birisindeki kişi
daha fazla yaşamıştır. Bu hususta, görgü şahidi yanılgılı bilgi vermişlerdir.
Başka delil de bulunmamaktadır. Bununla beraber, bu vakalardaki
koşullar ,uzun süre düşünülüp, karar verilen vakalardır. Coşkulu (emosyonel)
tansiyon yükselmesi, fazla ve dayanıklı, devamlı olup, anguvaz
hali oluşmasını kolaylaştırmaktadır. Uyku bozuklukları, nöro vejetatif
" ' l » ' l l m ı IIIWM HIWI*4M| 1IH*V|P'IU»M«M >«f*H » «MI • ^ *«Ml«.t «ıı
REFAKATTİ İNTİHARLAR 427
değişiklikler, şuur faktörlerinin bozukluklarını, alışılmıyan bir yaşamı
gerçekleştirmektedir. Bu saldırı, kişi dışında olmaktadır. «Ben deli gibi
idim veya bir başka insan gibi idim» şeklinde küçüklük hissedebilir, öldürünceye
veya ölünceye kadar, başka bir düşünce yoktur. Dostoyevski'
nin «Cinayet ve Ceza» eserinin kahramanı Baskolikov'un yaşamına yaklaşmaktadır.
Eğer bu hipotez, geç kabul edilirse eşli intiharlarda, boşluk
laküner (lacunaire) şeklinde, bellek kaybolmaktadır. L. Millet ve arka
daşlarınm bir olgusunda, hasta olan kişi, çocuğunun öldüğünü bilmekte
imiş, fakat neden öldüğünü hatırlamamıştır. Aynı yazarların diğer bir
olgusunda şuur çok bulanık bulunmuştur. Bu gözlemdeki cinayet çok enteresan
bir cinayettir. Adlî tıp bakımından, ortaya çözümü çok zor olah
bir problem çıkarmıştır (28).
İntiharla Birlikte Görülen Adlî Tıp Problemleri:
İntihar, doğal bir ölüm olmadığından, ortaya bir çok adlî problemler
çıkmaktadır.
İki Kişi Ölen Olgular:
Eğer iki kişi birden ölürse, durum çoğunlukla aydınlanabilir. Kuşkulu
bilgiler, yapılan ankette varsa, olayın üçte biri karışık halde ve çözülmesi
zor bir durum alır, bazı vakalarda ise olgu. aydınlığa kavuştur ulamaz.
Bir Kişiden Daha Fazla Yaşayan Vakalar:
Eşli intiharlarda kişilerden birisi yaşıyorsa, onun ceza sorumluluğunun
olup olmadığı konusu ortaya çıkar. L. Millet ve arkadaşlarının
üç vakasında bu konu ortaya çıkmıştır.
Aynı Anda İki Kişi İntiharı:
Bazan iki kişi birlikte intihara karar verirler. Ayrı ayrı araçlarla,
silâh, zehirli madde vb. şeylerle birbirlerini öldürürler. Birçok memlekette
kanunlar tartışmalıdır. Ayrı ayrı araçla intihara kalkıp, intihar
edenlerden birisi yaşamaya devam ederse, genellikle bu kişinin, sorumlu
olduğu kabullenilmektedir. İntihar kendi kendine yapılırsa, bir çok ülkelerde,
soruşturma yapılmamaktadır, intihara teşvik, intihar aracı
sağlamak, hemen her ülkede cezası olan bir eylemdir.
İki Kişinin Karşılıklı İntiharı:
İki kişi birbirlerini öldürmeye karar verebilirler. İki tabanca ile
herbiri diğerine ateş ederek, intihar ederler. Bunlardan yaşayan olursa
428 PROF. DR. ADNAN ÖZTÜREL
hemen her ülkede ceza görmektedir. Bu olay dada, diğer vakalarda olduğu
gibi intihara iştirak, söz konusu değildir. Böyle bir durumda, bir
kişinin izni ile öldürme söz konusudur, istekli öldürmenin, kanunumuzdaki
cezası, adam öldürme ile aynıdır. Doktrinde iki ayrı düşünü grubu
vardır. Bazıları cezalandırmaya karşıdır. Küçük bir azınlık bu hususta
özgürlük taraftarıdırlar. İsteyenin, kendisine istediğini yaptırabilme
hakkına sahip olmasını savunmaktadırlar. Dünyanın her tarafında ge
nellikle, izinli öldürü. adam öldürme, cinayet olarak kabul edilmektedir.
Hukuk bilimi bu hususta da katılık göstermektedir. İzinli öldürü bazı
memleketlerde, hfaifletici neden olabilmektedir. İki kişili intiharda, yaşayanın
cezası ağır olmaktadır. İntihar edenlerden ikisi yaşıyorsa, ikisi
de adam öldürmeye teşebbüsten cezalandırılabilir. Herbiri yaptığı işin
sorumluluğunu taşımaktadır (10).
Eşli İntihar:
Bir kişi olaydan etkilenmiş, ölmüşse, sorumluluk ortaya çıkar. Biı
çok olgularda durum böyledir. L. Millet ve arkadaşlarının gözlemlerinden
birisinde, öldürüyü, cinayeti intihar takip etmiştir. Karşılıklı yapılan
bu intiharlar, resiprog olan, yukarıda bildirilen karşılıklı intihar değildir.
L. Millet'nin (17) bu konuda özelliği olan iki vakasından söz etmek
yararlı olacaktır. Bir aktör sevgilisini öldürür, sonra kendisini öldürmeye
teşebbüs eder, fakat ölmez. Diğer bir vakada öldürü intihar teşebbüsü
ile birlikte yapılmıştır. Bu vakalar gibi, verilebilecek örnek pek çoktur.
Koşullar, olasılığa göre değişmektedir. Bunların hepsinde kişi tarafından,
istekli şekilde başkasının kendisini öldürmesi söz konusudur. Öldürü
olayına karışanlarda, ölümü beklemektedirler. İzinli öldürü ile, intihara
iştiraki, eşli intiharı, birbirlerinden ayırmak gereklidir. J. J.
Ousset ceza bakımından, özel bir suç şeklinin olduğunu, yaşamaya devam
edenin kollektif bir intiharın, aktif unsuru olarak kabul edilemiyeceğini,
ölenin de akta iştirak ettiğinin kabulü gerektiğini bildirmiştr.
izin, bu tip öldürünün temel öğesidir. Kişi suçluluğu farklı bir durum
oluşturmaktadır. Adlî tıp bakımından bu tip olaylarda, çok dikkatli olmak
gerekmektedir. Yaşamaya devam edenin ruhsal durumunu tesbit
etmek çok güç bir iştir. Bu kişilerde çok defa bellek kaybı, şaşkınlık
vardır. Kişi kuvvetli bir stres altındadır. Amnezi, unutma konusunda
başlıca iki fikir vardır. Birisi psikoza, akıl hastalığına bağlı olan haldir.
Aktın dehşeti amnezi doğurmaktadır. İkinci fikir ise, kişinin temaruz,
yalancıktan bu durumu takındığı fikridir.
'"' I I p - i l S . n . . tU+ltt, 1 !IM*ıMI I 1 Hl IHŞ|P<tUiM<H>. t İ f f t ^ il |i || ,-MI !• i**W ÜHm* 1.1 .| «MI
*
REFAKATLİ İNTİHARLAR 429
Literatürde Bulanan, Eşli İntihar Olguları:
L. Millet ve arkadaşlarının enteresan olan üç vakasının özetini vermekte
yarar buluyoruz (17, 23).
VAK'A I — X çifti belediyede çalışmaktadır. Bayan X, iki yaşındaki
oğlunu, o gün annesine götürerek bırakmıştır. 0 gün öğleyin kocası
ve kocasının ailesiyle lokantaya gitmeye bir gün önce karar vermişlerdir.
Bayan X ve kocası, randevuya gitmeyince, kocasınm babası merak
ederek eve onları sormaya gider. Oğlunu ve karısın av tüfeği ile öldürülmüş
bir halde buluur. Bay X bir mektup bırakmış, kaynanasının, kendilerine
hayatı zehir ettiğini bildirmiştir. Mektupla birlikte bıraktığı şiirin
de yayınlanmasını istemiştir. Bu adam, evlendikten 6 ay sonra, bir
perseküsyon, şüphe hezeyanını, kaynanasının evinde geçirmiş, orada,
hiçbir şey yemediği halde küsmüştür. Kaynana, bu adamın normal olmadığını,
müteaddit defalar akıl hastanesine yattığım söylemiştir. Bay
X'in teşhisi Kronik Perseküsyon Hezeyanı (Delire cronique de Persecution)
dır.
VAK'A 2 -— Mesleğinde çok sebatsız olan, hastanede çalışan, bayan
R, 45 yaşında ve evlidir. Âşık olduğu, kendinden 20 yaş küçük olan bir
kişi ile yaşamaktadır. Yaşamım geçirmek için yabancı bir memlekete
gitmiştir. Kocası arkasından gitmiş, karısının borçlarını ödemiş, tekrar
Fransa'ya dönmüştür. Karısından ümidi kestiği için, boşanma davasını
Fransa'da açmıştır. Evini boşaltmış ve kendisini işsiz olarak kaydettirmiştir.
Sonra da kocasının geldiğini öğrenen kadın, 22 kalibrelik bir tabanca
almış, onu öldüreceğini savcüığa bildirmiştir. Eski möbleler arasında
otelde gizlenen kadm, otele kendini görmeye gelen kocasını başının
arkasından vurmuştur. Vakayı savcıya yazılı olarak bildirmiştir.
Tenha bir, yere giderek, başının sağ şakak kısmından, kendini vurarak
intihar etmiştir. Bu kişinin teşhisi Nevroz olarak belirlenmiştir.
VAK'A 3 — Bay ve bayan M. 36 ve 38 yaşında, göçmen çocuklarıdırlar.
10 yıllık evli ve ü ççocukları vardır. Bay M. otoriter, etrafına ve
karışma itimatsız ve çok kıskançtır. Bir akıl hekimi tarafından, Lobotomi
yapılmıştır. Bu lobotomi Psikoz Sistematize Passiyonel teşhisi ile yapılmıştır.
Bayan M ise birçok kere intihar teşebbüsünde bulunmuştur.
Ameliyat beklenen sonucu vermemiştir. Birkaç defa hastaneye yatırılmıştır.
Birkaç defa kocasından ayrılmak istemediği için, kısa süre nezarette
yatırılarak çıkarılmıştır. Bu sırada çocuklar, büyükanne ve büyükbabalarına
bırakılmıştır. Bu durumlar tartışma konusu olmuştur.
Sakin olan kadm bir pazar günü ava gitmek bahanesiyle, ahbabmm av
430 PROF. DR. ADNAN ÖZTÜREL
tüfeğini ödünç almıştır. Pazartesi günü, çocukları okula götürmüş, sonra
eve dönmüştür. Daha sonra onları evde yüzünden av tüfeği ile yaralanmış
ve ölü halde bulunmuştur. Erkek de mutfakta başından yaralı
ve ölü -bulunmuştur. Karı - koca arasında Sadomazomist eylem teşhisi
konmuştur.
VAK'A 4 — Bayan M.O. bir senelik evli ve 20 yaşındadır. Bir çocuk
düşürmüştür. Çocuk sevmemektedir. Bundan dolayı da çocuk istememektedir.
Buna rağmen beklenmedik şekilde gebe kalmıştır. Bir kız çocuğu
olmuştur. Klinikten çıkar çıkmaz deprasyon oluşmuştur. Aile ne
kimi M.O.'nun. Tofranil almasını ve yalnız bırakılmamasını söylemiştir.
M.O. müteaddit Tofranil tabletleri almıştır. Kayınvalidesi durumu bir
komşuya bildirmiş ve evden dışarıya, alış veriş için çıkmıştır. Eve döndüğünde
çocuğun annesi tarafından, ayağından tutularak, başı duvara
vurulmak suretiyle öldürüldüğü gözlenmiştir. Aile hekiminin verdiği
tofranilden çok fazla miktarda alarak M.O. zehirlenmiştir. Olay doğum
sonu oluşan, konfüzyonel melankoli sonucu öldürü ve intihar teşebbüsü
olarak kabul edilmiştir (L. Arbus).
VAK'A 5 — Geçmişinde hiç bir problemi, ruhsal durumu olmayan
genç bir çift söz konusudur. Bay M. 33 yaşında devlet memurudur. Bayan
M.D. ise 29 yaşında olup, sekreter olarak çalışmaktadır. 10 yıllık
evlilerdir, çocukları yoktur. Karı - koca arasında büyük kültür farkı
vardır. Bayan M.D. dışarı çıkmayı, gezmeyi sevmektedir. Bay A.D. ise,
evde kalmayı tercih etmektedir. Bayan M.D. bu duruma çok üzülmektedir.
Bundan dolayı başka bir erkekle ilişki kurmuştur. Bu ilişkiyi kocasına,
b ir yıl sonra itiraf etmiştir. Aile düzeni çok bozulmuş, karı koca,
reaksiyonal, uyarılı deprasyona düşmüşler, tedavi olmuşlar. İlişki itirafından
10 gün sonra, Bay A.D. karısını av tüfeği ile öldürmüş, tanıdıklarına
bu durumu bildiren mektuplar göndermiş, daha sonra da intihar
ederek kendini de öldürmüştür. Mektuplarda karı - koca, birlikte ölmek
istediklerini yazmıştır. Halbuki karısı ölmek istememiştir. Olay, affektif,
dengesiz bir kişide, reaksiyonel tipte bir ruhsal bunalım sonucu oluşmuştur
(P. Morah).
VAK'A 6 — M.E. 30 yaşında, havalanı içinde servis şoförü olarak
çalışmaktadır. Az konuşmakta, yalnızlığı tercih etmektedir. Köyün sosyal
hareketlerine, toplantılarına iştirak etmektedir. Babası sessiz, silik
bir adam olup, uzun yıllar önce ölmüştür. Annesi evi yöneten, hakim
tipli bir kadındır. M. 20 yaşında iki yıldır tanıdığı bir sekreterle nişanlanmıştır.
Bu kız, annesinin bir arkadaşının kızıdır. İki aile dostturlar.
" I * " »MM I IM>N«|FıHI**WM'l»|^. II «ı l| • - ! |>. ııMM*!»»* " * 'I »M
REFAKATLİ İNTİHARLAR 43i
M. başjîa bir kız da tanımıştır. Fena koşullarda onları idare etmiştir.
Nişanlsj olan genç kız, bir'pilotla ilişki kurduğundan, M.E. ile ilgisini
kesmiş, pilotla tatilini geçirmeye gitmiştir. M.E. nşanlısına niçin başkası
ile tatile gittiğini sormuştur. Bu olaya çok kızdığını söylemiştir.
M.E. ve nişanlısının cesetleri, bir otomobil içinde bulunmuştur. M.E.
alnından vurulmuştur. Otomobilde bir şişe gaz bulunmuştur. Olayın
ruhsal bakımdan yorumlanması çok güç olmamıştır. Okuldaki, aşağılık
duygusunun, başarısızlıkların, nişanlı kaybının bu olaya neden teşkil ettiği
kararma varılmıştır (M. Moran).
VAI^'A 7 — M.H. 60 yaşmda, iş adamı, karısından boşanmış, 1945 yılından
tieri, yalnız ve serseri bir hayat yaşamaktadır. Karısından ayrı
yaşamasına rağmen, onunla ilgilenmekte imiş. Doktora da gitmiyormuş.
Hastalığjmm kanser olduğunu zannediyormuş. M.H. intihar etmeye karar
vernjıiş. Daha sonra da karısı ile birlikte ölmeyi tercih etmiştir. M.H.
Paris'e, j Eyfel Kulesinden kendini atmaya veya orada kendini nehre
atarak intihar etmek için gitmiştir. Son ânda, bu eyleminden vaz geçmiştir,
ijiu seyahattan dönünce, karı - koca ikisi birden Gardenal tabletleri
altaışlar, karısı uyumuş, fakat ölmemiştir. Ailesi yazdığı mektubu
polise vermiştir. Karısı koma halinde bulunmuş, komadan kurtulamıyarak
ölmüştür. Bayan M.H. adam öldürmekten suçlanmıştır. Bu olayda
melankolik deprasyon teşhisi konmuştur (A. M. Duguet).
VAK'A 8 — M.D. isimli, 35 yaşında, Kuzey Afrikalı, elektrikçi olan
bir kişi, £4 yaşında bir öğretmenle evidir. M.D.V. alkoliktir. Alkol bedeniyle
de jbir olayda hüküm yemiştir. Karısını sık sık dövmektedir. Tatil
için karısı ve oğlu ile memleketine gitmiş ve orada oğlu ile birlikte devamlı
olarak kalmak istemiştir. Karısı bu isteği kabul etmemiş, üzüntülü
bir şefeilde bulunan kadın, memleketi olan Fransa'ya dönerek, boşanma
davası açmıştır. M.D.V. bu davayı reddetmiş, tekrar Fransa'nın
Toulouse şehrine dönmüştür. Ailesi uykuda iken, onu öldürmeye teşebbüs
etmiştir. Daha sonra, havagazmı açıp, intihar etmek istemiş, fakat
başaramamıştır. Karı - koca ve oğulları bir yatağa yatmış halde bulunmuş
ve tedavi edilerek ayıltılmışlardır. Boşanma davası kadın tarafından
yenilenmiştir. Daha sonra M.D.V. bir tabanca satın almış eve gelerek,
rasıtgele bir şekilde 17 atış yapmıştır. Bunlardan 5 atışın evdekileri
yaraladığı saptanmıştır. Kadının göğsünde 3 atış yarası, oğlunun
baş arkası oksipital (occipital) kısmında bir atış yarası bulunmuştur.
Bir aü§ ise M.D.V. nin ağzında bulunmuştur. M.D.V. nin karısı ve oğlu
ölmüşlerdir. M.D.V. ölümden kurtulmuştur. Teşhis olarak, alkolik bir
kişide histerik nevroz konmuştur (L. P. Pives).
432 PROF. DR. ADNAN ÖZTÜREL
VAK'A 9 — MA. 34 yaşında, annesi babası olmayan, evlatlık olarak
büyütülmüştür. Karısı, kendisinden 6 yaş küçükmüş. İşsiz imiş. Evde
iki çocuğuna bakarak vakit geçirmekte imiş. Kocasının sebep olduğu
bir şekilde merdivenden düşmüş, kemik kırıldığından, 3 ay alçıda kalmıştır.
Boşanmak için, kocası ile beraber avukata gitmiştir. Ertesi gün
çocukları okula götürmüştür. Daha sonra evde, tabanca ile yaralı olarak
karı - koca ikisi birden ölü bulunmuştur. Bu olayda önce bir cinayet.
sonra intihar düşünülmüş, intihara karar verilmiştir. Dengesiz olan
M.A. ya Reaksiyonel nevrotik depresyon teşhisi konmuştur (L. P. Pives).
VAK'A 10 — Bir Kuzey Afrikalı aile, bu olayda söz konusudur. Baba
50 yaşında bir adamdır. İş yerine yapılan saldırıdan sonra Cezayir'i
terk etmiştir. Anne çalışmamaktadır. Problemli olan 2 kız. bir oğlan
çocukları vardır. Kızlar 21 ve 26 yaşlarındadırlar. Ailenin parasal ve
meslek sorunları bulunmaktadır. Bayan N. 13 yıl önce göğüs kanserinden
ameliyat edilmiştir. Bayan N. göğüs kanseri komplikasyonlarından
ızdırap çekmektedir. Büyük kız ağır bir psikoz çekmektedir. Küçük kızda
da ruhsal dengesizlik bulunmaktadır. Bay M.N. de adinamik depresyon
hal ve zayıflama varmış. Büyük kızdaki bir iyileşme safhasından
sonra, Bayan N. birgün balgam çıkarmaya başlamış. Bay M.N. oğlu
evde yokken, iki kızını öldürüp sonra intihar etmiştir. Nevrozlu kişide
bulunan depresyon teşhisi konmuştur (L. Arbus).
Deschais aşağıdaki 4 vak'ayı kitabında yayınlamıştır :
VAK'A : V.B. isminde, 1907 doğumlu bir adam, 13 yaşında babasını
kaybetmiştir. Cenaze merasiminde ağır bir çok geçirmiş, boş mezara
kendini atmak istemiştir. Bundan sonra oldukça düzenli bir şekilde
bir sinirlilik hali, fenalık hissi, burun kanaması ve uyanlı, irritable bir
hal bu ölünün yıldönümü günleri mezarlık civarında görülmeye başlamıştır.
Meslek hayatı başarılı geçmişe benzemekte imiş. 1931 yılından
beri ticaret hayatı içinde, oldukça önemli bir yer işgal etmekte imiş.
Bir sene sonra kendinden yaşlı olan ve bir çocuklu bir kadınla evlenmiştir.
Karısı ile iyi anlaşmakta imiş. Etrafa örnek bir karı - koca olmuşlar.
Bu adam oldukça içine dönükmüş. Az sosyal, kibirli, sekreterinin
âşıkı, hareketlerinde ölçüsüz, hoppa olan, bu ruhsal tutuma rağmen
karısı ile arasındaki bağlar bakımından kuvvetli olup karısından asla
ayrılamayacağını, terketmiyeceğini söylemekte imiş. Üstelik para hususunda
da savrukluğa başlamış ,evin tamiri için ayırdığı parayı har
camıştır. Pek istemediği ikinci çocuğunun doğumundan 15 gün sonra
hastalanmıştır. 26 Haziran 1940 tarihinde, bu kötü tutumu dolayısıyla
REFAKATLİ İNTİHARLAR 433
işinden bir süre izinli sayılmıştır. Sevgilisi ve karısı ile birlikte, merkezi
bir yerde ,boş yere uzun süre direktörün yumuşamasını beklemişlerdir.
Dezespere halde olan karı - koca çocuklarım öldürüp sonra ikisi birden
intihar etmeye karar vermişlerdir. Çocukları ile yalnız oldukları bir
zamanda sabah saat 5 te W.B. 15 günlük çocuğu boğazlamış, sonra 8
yaşındaki çocuğunun bilek, radial damarını kesmiştir. Kadın da. bilek
damarım keserek kendini öldürmeyi denemiş, ölüm gecikince, diğer bilek
damarını kesmiş ve kendi boğazını bir bağla sıkarak ölmüştür. Adam
kendini öldürmek için damarını kesmiş, iki defa asılarak intiharı denemiş
ölmemiş, komşuları yarı canlı halde bulduğu zaman, boynunda as]
vasıtası izi, sillon görülmüştür. Bu adam olaya çok esef ettiğini bildirmiştir.
Fizik muayenede, nefroskleroz ve malign hipertansiyon bulunmuştur.
Kendisi, önemli bir hastalıktan şüphe etmemiş, uzun zamandır,
hastalığın devam edegeldiği saptanmıştır. Birkaç aydır dengesiz bir hal
bulunmaktaymış. Bu fon üstünde endojen ambivalan, nevrotik bir santimantal
çatışma olmuştur. Son olarak, babasının ölümü etki yapmış ve
nevrozlu annesinin, endişe verici hali üzerinde durmuştur. Nihayet, savrukluğunun,
uzun zamandan beri başına bir dramın hazırlandığını anlamıştır.
Fizik ağır belirtili bir hastalıktan, ızdırap çekmeye devam etmiştir.
Refakatli intihara karar vermiştir. Karısı da ahlâkça düşükmüş,
istemediği bir şekilde çocuk doğuracakmıs. Agresivite, gece sonunda
olmuş. Ailesinin 3 kişisini ,karısı dahil olmak üzere öldürmüştür. Kendisi
için de verdiği ölüm kararı başarısızlığa uğramıştır.
Bu vak'a, böyle davranışların, patojenik bir kompleksite meydana
getirdiğini göstermektedir. Fizik faktörler (hipertansiyon malign) bünyesel
neden (schyzothymie), nevrotik hal (babasının ölümünde suçluluk
duygusu, kötü düzenlenmiş affektiv hayat) ve pür olarak reaksiyonel
haller (hoppalık, savrukluk) bir teşhis koyma imkânını vermemiştir.
W.P. nin işlediği eylem patolojik faktörlerin meydana getireceği basit
bir heyecana bağlı olan passiyonel bir akt değildir, intihara teşebbüsteki
ölüm ihtimalini tetkik muayenesinden, 2 yıl sonra, doktorların, W.B.
nin fizik hali hakkında bir teşhise vardıkları gün, cezaevinde ölmüştür.
VAK'a : E.K. isimli, 1903 doğumlu, oldukça gelişatlı; kırsal yerde
sert bir bakıcı ile yetiştirilmiş bir adam; annesini doğumundan sonra
kaybetmiştir .Sinirli, öfkeli, sert tabiatlı, gerek hayvanlara, gerek yakınlarına
karşı iyi davranmıyan bir kişidir. Birçok yerlerde çalışmış
patronları ile tartışmıştır. 1931 yılında, oldukça hoppa, kolayca tartışmaya
giren bir kadınla evlenmiştir. 1933'te ve 1934'te birer çocuğu doğmuştur.
E.K. ailesine bağlı bir adam olmuştur. Daha sonra kendisini iç434
PROF. DR. ADNAN ÖZTÜRĞL
kiye vermiş, karısını da zaman zaman dövmeye başlamıştır. Kadın ayrılmak
isteğinde bulunmuş, çocuklar bir yetimhaneye konmuş, E.K. karışma
eve dönmesi için yalvarmıştır. E.K. nin karısı bu teklifi kabul etmiştir.
E.K. kadın eve döndükten sonra gün be gün şiddet hareketlerini
artırmıştır. Eğer, kadın kendini terkederse, onu öldüreceğini, yüzünü
parçalayacağını, kanının kaynadığını söylemiştir. İçkiyi artırmış, hemen
hemen çalşamaz hale gelmiştir. 1939 yılında kendisini ve iki kızını öldürmeye
karar vermiş, karısını da hayatta bırakmamak arzusunu duymuştur.
Yeter derecede alkol içtikten sonra, cesaretini artırmıştır. Yetimhaneyi
ziyaret etmiştir. Oradan ayrılırken büyük çocuğuna bir tabanca
çekerek öldürmüş, sonra kendi kalbine ateş etmiş, ölmemiştir.
Hastaneye götürülmüş, orada karısından intikam almak istediğini söylemiştir.
Hastanede gözüne 3 tabut görünmüş, bu durumdan karısını sorumlu
tutmuş. Benzeri vakalarda bir karater anomalisi belirli olup, fazla
alkol alınması reaksiyonel deprasyonu kolaylaştırmaktadır. Bu hal,
bu adamda, schizoid zeminde gelmiştir. Daha sonra bu adam mahkûm
olmuş ve avukatından şikâyet etmiştir. Durumu çok güvensiz olduğunu
göstermiştir. Cezaevinde müteaddit depresyon krizleri geçirmiş ve bunlardan
birisinde, 1943 yılında, 2 nci kattan, binanın aydınlık boşluğuna
kendini atmıştır. Karısına bir özür dileme mektubu yazmıştır. 1944 yi
lmda, Psikiyatri Kliniğine müşahade için getirilmiştir. Garip bir hal
göstermiş, sorulanları cevapsız bırakmıştır. 1947 yılında serbest bırakılmış,
sebatsz bir halde ve isteksiz olduğundan, uzun yıllar çalıştığı kırsal
bölgede çaüşamamıştır. 1951 yılında İsviçre'deki Alman Hastanesinde,
mide ülserinden tedavi olmuştur. E.K. nin, daha sonraki yaşamından haber
alınamamıştır.
VAK'A : E.K. isminde, 1911 doğumlu, 37 yaşında bir kadın, daima
hassas ve endişeli, besbaht bir aile hayatı yaşamıştır. Kocasına kendisini
başka bir kadınla aldattığından bahsetmiş, iki çocuğu ile birlikte kendini
öldüreceği tehdidinde bulunmuştur. Bir kaç hafta sonra çocukları ile
birlikte kendini nehre atmışsa da hepsi birden kurtarılmıştır. Psikiyatri
Kliniğinde kızgınlık hissi hezeyanı (delire sensitif de colleratien) teşhisi
konmuştur. Başlangıçta şizofreninin paranoid şekli üzerinde de durulmuştur.
VAK'A . M.V. isminde 54 yaşında bir kadın kocasıyla birlikte, havagazıyla
ölmek istemiştir. Kocası işsizdir. Kadın ailenin geleceği için endişe
çekmektedir. Bariz bir şekilde bir şizoidik hal tesbit edilmiştir.
Schneider'in kollektif intihar vakaları, H.E. m sandığı gibi yalnız
melankoli vakalarından ibaret değildir. Psikopatlar (desequilibre carac-
'3' • I » ş i i r i n . . ,, tıifiiıı ı .nifuımın | l l l ntf^is<ımwi ^*t»-' »• m n >•, .,ıı •^mp.HKUjm n •, «M
REFAKATTİ İNTİHARLAR 435
teriel), şizofrenler, hattâ Neuye ve arkadaşlarının bildirdikleri gibi
uyumsuz bir duruma son vermek maksadıyla nevrozlu kişilerde refakatli
intihar yapmaktadırlar. Coşku şiddeti, etkili olmaktadır. Bu aktların
hepsi ciddidirler. Hatta başarılı olmasalar bile, dikkat etmek gerekmektedir.
Bunların, bir Psikiyatri Kliniğine, muhakkak kapatılmaları gereklidir.
Agresif hal kesilse bile, ihtiyati tedlbir olarak bu kişileri bir süre
hastaneye kapatmakta fayda vardır, intihar eden kişi yakınlarını öldürerek,
onlara karşı, egoistçe hareket ederler veya sevdiklerinden ayrılmamak
için bu eylemi yaparlar. Aile veya partöner birlikte düşünüp intihar
eylemine karar verip yapabilirler. Yukarıda bildürlen ikinci vakada
olduğu gibi, kişi ölürken başkalarını da, ölüme götürerek dengesiz
bir düşünüşle, yaşamdan veya objelerinden intikam almaktadır. G. Donalies,
kişinin bu isteği duyması, insana veya bir eve en pahalıya gelen
ve dengesizliği kaydeden bir intihardır. Kendi odasını dahi yakmaktadır
G. O. Trelles ve D. Lagache bir vakasında, intihar eden bir kişi köpeğine
de, barbütürik vermiştir.
İkili intihar, her iki kişinin de buna karar vermeleri, birlikte plan
kurup hazırlanmaları ile de olur. Bazan refakatti intiharda, mağdurlarının
öldürmek istekleri varsa, başka bir talepte bulunmaz. Onların müsaadeleri
ile, onları öldürür. Yakardaki Deschaies'nin birinci vakasında
ikili intihar bu şekilde olmuştur. Bu vakada, kadın, kendi ve çocuklarının
ölmesi için izin vermiştir. İntihar teşebbüsü veya ikili intihar,
âşıklar arasında görülmektedir. İntihar tahammülü güç bir durumda
ve çatışmak bir halin çözümü için deney olarak yapılmaktadır. Bu durum
aşağıdaki ikili vakada görülmektedir.
VAK'A : A.L. isminde, 36 yaşında bir gazeteci uzun süre nikâhsız
yaşadığı kadmı gebe bırakınca acıyarak ikinci evliliğini bu kadınla yapmıştır.
A.L. aynı zamanda, M.T. isimli 1915 doğumlu, oldukça iri yapılı
neşeli, coşkulu evli bir kadınla da, ilişki kurmuştur. Kadın belirli şekilde
dengesiz olan bir müzisyenle evli bulunmaktadır. Bu kadın, sakat bir
erkek çocuk doğurduktan sonra, anguazlı bir nevroz halinden azap çekmeye
başlamıştır. A.L. ye gelince, enfantil bir karakter taşımakta, karıştığı
işlerde rol oynamaya arzulu, gerçek yanı zayıf olan röportajlar
yapmakta, bu röportajlar ise basma iş çıkarmaktaymış. Her evlendiğinden
boşanmakta, sonra yeniden evlenmekteymiş. 1948 yılında, bu çift,
ağır şekilde bir ikili intihar teşebbüsünü iki şişe somnifen alarak yapmışlardır.
A.L. bu çözüm yolunu seçmiştir. Zira karısı boşanmaya razı
olmamıştır. Bundan başka maddi sıkıntısına da çare bulamamıştır. Ka436
PROF. DR. ADNAN ÖZTÜREL
dm kendi cephesinden aynı motifleri kabul etmiş, ölüme rıza göstermiştir.
Birlikte yaşamışlar, intihar teşebbüsünden sonra kadın gebe kalmış,
anguvazı geçmemiştir. Aksine, daha belirli olmuş. A.L. de Hipnogojik
(hipnogogique) hallüsinasyonlar, barbütürik sekeli olarak kalmış
tır.
VAK'ALARIMZIN YORUMU: Bu etüdde üç refakatli intihar
olayı takdim ile, bu olayların nitelikleri üzerinde duruldu. Bu tip intiharlarda
eyleme geçişte evvelden olan bağın önceden yapılan tasarlamanın
temel eylem oldukları bir gerçektir. Deschaies'ye göre refakatli
intihar oranı ölümler arasında binde 0,8 dir. Bu oran tarafımdan 3814
otopside, binde 0,83 bulundu. Bir çok yazar, intiharı tasarlayan kişinin,
çok tehlikeli kişi olduğunu, karı - kocayı bile ayırmak gerektiğini, önlemi
almanın güç olduğunu, bütün bu tip kimselerin genellikle, frajil, kapasitesiz,
yeni durum veya durumlara psikolojikman uyamadıkları olay
sonunda; yaşayanlarda, aralarının çoğunlukla ağır ve hayati tehlike
oluştuğunu bildirmişlerdir. Olaydan sonra yaşayan kişi kalırsa Adlî Tıp,
tıp ve yasal problemler ortaya çıkmaktadır. Bazı olaylar da genellikle
başkası veya başkalarının öldürüldükleri, sonra birlikte intihar edilen
kişinin çoğunlukla dengesiz, psikopatolojik bakımdan arızalı olduğu gözlenmiştir.
Ruhsal durumdaki özellikler ve eylem nitelikleri daha önce
anlatıldı. Tarafımdan yapılan 632 intihar vakası bütün vakaların % 20
sini teşkil etmektedir. Refakatli intihar ise olgusu, intiharlar arasında,
% 4.75 oranında bulunmuştur. 3 olgudan 8 kişi ölmüştür. Bir olguda karı
ve kocanın hekim olmaları çok ilginçtir. Literatürde bu şekilde bir vaka
bulunmamaktadır. Bizim vakamız 2 nci vaka olmaktadır. Cinayetlerden
sonra, akıl hastalarında Chais'ye göre, % 9 intihar görülmektedir. Bu
tip intiharların % 25 oranı melankolikler tarafından yapılmaktadır. Bu
tip intiharları refahatli intiharlardan ayırt etmek gerekir. Cinayetlerden
sonra intiharı, yaptığım otopsilerde % 1 oranında buldum. Bunlar tipik
cinayetler olup, refakatli intihardan kolaylıkla ayrılmıştır. Alınacak önlemler
bakımından, refakatli intiharlar büyük önem taşımaktadır.
ÖZET: Bu vak'alarda, cinayet ve intihar olgularında, birbirlerine
çok karışan 3 vaka bildirilmiştir. Vakalar Psikopatolojik yönden incelenmiştir.
3 vakada 8 ölüm olmuştur. 8 ölümden, 3 ü intihar olmayıp,
refakatli intihar objeleri olan, cinayet niteliğindeki olgulardır. Bir vakanın,
karısını, iki çocuğunu öldüren bir operatör doktor oluşu, vakanın
önemini artırmaktadır. Her 3 vakada da ruhsal 'belirtiler saptanmaktadır.
IIIUHI ı H*«ıMI I ) I I I MWp.|HIM>l*l .1 i l l ^ ı II «M| . . .11 •: 4«W « M M '• t -ı «M
REFAKATLI İNTİHARLAR 437
RESUME : On a expose dans ce travail, tente de montrer, les particularites,
psyco - pathologiques du suicide accompagne. On a fait
savoir 3 cas. II y a dans trois cas, 8 morts. 3 suicide et 5 morts de l'objet
du cet suicide accomîpgnes, l'un de ce suicide qu'on fait de la part d'un
Chirurgien. Ce Chîrurgien avait homicide sa femme et de ses deux
filles, l'ages 4 et 5.
438 PROF. DR. ADNAN ÖZTÜREL
L İ T E R A T Ü R
1 — AchtĞ K. A. : Psychopathologîe du Suicide et de la tentative de Suicide,
Rapport sur une conference. 19 - 23 Acut 1974 Bureau Reginal de "Europe,
Copenhague. Sa.yfa 20 - 25. 1977.
2 — Austin A. Gresham : Forensic pathology. A Colour atlas. 1975. Wolfe
Madical Books. Londra, 304 sayfa, 1975.
3 —• Aykaç M. : İntiharlar. I. P. Tıp Fakültesi Mecmuası. İstanbul. 40. 3 - 4.
856. 1977.
4 — Camp E. Francis : Gradwohl's Legal Medecine. John "VVright New York.
306, 338, 339, 459, 549, 613. Yıl 1974.
5 — Claude Henri; Psychiatrie Medico - Legale. G. Doin. Paris. 333 sayfa.
6 — Desmarez J. J. : Manuel de Medecine Legale. Presses Universitaire de
Bruxelles. Sayfa 81 - 87. 1967.
7 — Deniker P. : Risque du Suicide et Condition. Moderne du traitement
Psychiatrique. An. Med. Leg. Grim. 45.1. 42, 1965.
8 — Ecket W. G. : The Pathology of Şelf mutilation and destructive ect. A
Forensic Study and Revievv. For aciencs. 22.1.242. 1977.
9 — Edwin S. Shneidman et Norman L. Farbarovv : Clues to suicide. McGraw
Hill Book Co. London - New York. 227 sayfa. 1957.
10 — Eilcen M. Breake : Le suicide et les tentative de suicide. Organisation
Monndiale de la sant<§. Geneve. No. 145. Yıl 1975.
11 — Eungpabhenth V. : Combined suicide. 134 cut thrsat and caustic sode
ingestion. Fof. Science. 2.471.4. 1973.
12 — Gabriel Deshaies : Psychoiogie du suicide. Presses Universitaire de
France. Paris. 375 sayfa. 1947.
13 — Gautier, M. Fournler kt; Zimbaccau, Goracix A. : Les intoxications
aigues volentaires ches les sujet de Mains de 21 ans. An. MĞd. L6g. Crim.
55. No. 1. 72. 1965.
14 — Marix Jean : Jerom Martin Medecin. Flammarion. Paris. 215 sayfa. 1966.
15 — Patel N. S. : Suicide, the coroner and the declining suicide rate for.
Science. Elsevier. Lausanne. 2.4.468. 1973.
16 — Polson Cyril John and See D. J. : The essentelials of Forensic Medcine.
Third Edition. Pergamon Press. New York. 729 sayfa. 1973.
17 — Porot Antoine, Bardenat Charles : Psychiatrie Medico - Legale. Paris.
Maloin. 347 sayfa. 1959.
18 — Porot Antoine, Bardenat Charîes : Anormaux Malades Mentaux devant
la yustice penale Maloin. Paris. 258 sayfa. 1960.
REFAKATLİ İNTİHARLAR 439
19 — Oraison Mare : La mort et puis, Apres. Le sıgne - Fayard. Paris.
171 sayfa. 1967.
20 — öztürel Adnan : Adli Tıp. Sevinç Matbaası. Ankara. 470 sayfa. 1979.
21 — Schneider Pierre B. : La Tentative de suicide. Delachaux. Paris. 291
sayfa. 1954.
22 — Stengel E. and Nancy G. Cosk : Attemted Suicide. Its social signifiece
and effects. London. Oxfort University Prese. 136 sayfa. 1958.
23 — Fiorrentini H. : Ponse Y. : Contribution l'etude du post suicide Post -
homicide. Ann. Med. Legal. Crim. 45.1.36. 1965.
24 — Joost A. M. Meerloo : Le suicide. Essai sur un phĞnomene individuel et
collectif. Suicide and Mass Suicide. Brüksel. Charles Dessae ditour. 215
sayfa. 1966.
25 — Soubrier J. P.: Aspect et tendances modernes du comportement autodestructeur.
Le suicide et les tentatives de suicide chez les Jeunes. Rapport
sur une conference. Luxembourg. 19 - 23. 1974. Bureau Reglonal de
l'Europe Organisation Mondiale de la SantĞ. Oopenhague. 16 -19. 1977.
26 — Vedrinne Jaques : L'intoxi aigue volontaire Quelques Aspect Medico
Sociaux d'apres. 1000 observation. Paris. Masson. 126 sayfa. 1965.